Sabah-tipi kişiliği misin yoksa Akşam-tipi mi?

İnsanlarda yaklaşık 24 saat süren bir ritim vardır. Uyku ve uyanıklık döngüsü ilişkisidir. Döngü boyunca düzenlenen hormon salınımları, kan basıncı, vücut ısısı dalgalanmaları gibi kimyasal, hormonal ve metabolik olaylar bu döngüdedir. Tabiki de bazı sapmalar oluşur bu sirkadiyen ritim durumunda, mesela vücudumuz çevreden etkilenebilir ve bu sebeple bazı 24 saatlik ritimde bazı sapmalar meydana gelebilir.

Kişiler günlük rutinlerini oluştururken sirkadiyen tercihleri de farklılık gösterebilir. Bazılarımız günün sabah saatlerini daha verimli geçirirken, bazılarımız ise akşamları daha aktif olabiliyor. Bu sebeple bizler, sabah-tipi ve akşam-tipi kişi olarak ayrılabiliyoruz. Sabah tipi insanlar genellikle erken kalkar, işlerini erken yapar ve akşam erken uyurlar. Akşam tipi kişiler ise günün erken saatlerini uyuyarak geçirir, günlük işlerini akşamları yaparlar ve gece geç saatlerde uyurlar. Araştırmacılar, sabah ve akşam tipi görünümlerinin kalıtsal olduğunu belirtmektedir. Bu durum, kültüre, çevresel faktörlere, zamana ve yaşa bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Bireylerin vücut ısısı öğleden sonra, sabah saatlerine göre daha aktif olduğundan metabolizmanın da öğleden sonra daha aktif çalıştığı kanıtlanmıştır ve bunabağlı olarak, insanların ruh hallerinin, öğleden sonra daha mutlu oldukları gözlemlenmiştir.

        Sabah tipi kişiliğe sahip insanların, akşam tipi kişiliğe sahip insanlara göre hayatlarından daha fazla keyif aldıkları gözlemlenştir. çünkü akşam tipi insanlar, uyku durumlarındaki düzensizlikler, uyku ihtiyacı ve aşırı kafein tüketimi nedeniyle ruh hallerini daha mutsuz olarak tanımlamışlardır. Ayrıca sabah tipi bireyler düşüncelerinde daha gerçekçiyken, akşam tipi kişilerin düşüncelerinde daha hayalperest olduğu gözlemlenmiştir.

İnsanların, kendilerini tanıyıp hangi tip kişilik özelliğine sahip olduklarını bilmeleri, gün içerisindeki bazı rutinlerini ayarlama şansı verebilir. Bu durum da kişilerin yapacağı işlerden daha fazla doyum almasına yardımcı olur.

Peki siz sabah-tipi kişiliği misiniz yoksa akşam-tipi mi?

Uzm.Klinik Psk. Büşra Delikan Sezer